Θυρεοειδής:
Τι είναι και ποιος ο ρόλος του στο μεταβολισμό;
Ο θυρεοειδής αδένας είναι ένας απο τους μεγαλύτερους αλλά και πιο σημαντικούς ενδοκρινείς αδένες του σώματος μας. Βρίσκεται στο λαιμό, κάτω απο το θυρεοειδή χόνδρο, ο οποίος σχηματίζει μια προεξοχή στο λάρυγγα, γνωστή και ως ‘’μήλο του Αδάμ’’.
Είναι υπεύθυνος για την παραγωγή ορμονών, οι κυριότερες απο τις οποίες είναι η τριιωδοθυρονίνη (Τ3) , η θυροξίνη (Τ4). Η σύνθεση τους απαιτεί την παρουσία ιωδίου που βρίσκεται στα τρόφιμα και προσλαμβάνεται μέσω της κυκλοφορίας του αίματος.
Οι ορμόνες του θυρεοειδούς ρυθμίζουν το μεταβολισμό. Η μέτρηση πραγματοποιείται υπολογίζοντας το καταναλισκόμενο οξυγόνο που χρησιμοποιείται απο το σώμα για την παραγωγή ενέργειας.
Όταν πραγματοποιείται σε συνθήκες απόλυτης ηρεμίας μας δίνει το λεγόμενο βασικό μεταβολισμό. Ο υπολογισμός του βασικού μεταβολισμού γίνεται μόνο απο εξειδικευμένο εξοπλισμό.
Συχνά παρατηρούνται διαταραχές του μεταβολισμού που οφείλονται στην υπο ή υπερ λειτουργία του θυρεοειδούς αδένα.
- Στην 1η περίπτωση (υποθυρεοειδισμός), ο θυρεοειδής δεν παράγει επαρκείς ποσότητες απο τις προαναφερθείσες ορμόνες,
- Ενώ στη 2η (υπερθυρεοειδισμός) η παραγωγή των ορμονών αυτών είναι αρκετά υψηλή.
Ως συνέπεια, γίνεται άμεσα αντιληπτό ότι ασθενείς με υποθυρεοειδισμό συνήθως έχουν χαμηλό βασικό μεταβολικό ρυθμό, ενώ άτομα με υπερδραστήριο αδένα υψηλό βασικό μεταβολικό ρυθμό.
Σε τι βαθμό επηρεάζει το μεταβολισμό και κατ’ επέκταση τα κιλά μου;
Η εύρυθμη λειουργία του μεταβολισμού, πέρα απο την έκκριση των ορμονών του ενδοκρινικού συστήματος, επηρεάζεται και απο άλλες παραμέτρους. Τέτοιες είναι η θερμοκρασία του σώματος, το φύλλο, η ηλικία, η σύσταση σώματος, η αθλητική δραστηριότητα, ο ύπνος και η κατάσταση της υγείας ενός ατόμου.
Είναι λοιπόν κατανοητό, ότι πέρα απο τις ορμόνες του θυρεοειδούς, πρωτεϊνες και άλλες χημικές ουσίες εμπλέκονται στον έλεγχο των ενεργειακών αναγκών του σώματος, την πρόσληψη τροφής και το σωματικό βάρος.
Όλες αυτές οι διεργασίες είναι αρκετά πολύπλοκες και αλληλεπιδρούν με τα κέντρα του εγκεφάλου που ελέγχουν την πρόσληψη και την κατανάλωση της τροφής. Τα γνωστά σημάδια πείνας και κορεσμού. Καθίσταται λοιπόν αρκετά δύσκολο να προβλέψουμε πως και σε ποιο βαθμό το σωματικό βάρος τροποποιείται. Κάθε άτομο είναι μοναδικό με συγκεκριμένες ανάγκες.
Με παχαίνει;
Είναι γεγονός ότι στα άτομα με υποθυρεοειδισμό, παρατηρείται μείωση του μεταβολικού ρυθμού η οποία συχνά συνοδεύεται απο παράλληλη αύξηση του σωματικού βάρους.
Η αύξηση του βάρους είναι συχνά μεγαλύτερη στα άτομα με πιο σοβαρή μορφή υποθυρεοειδισμού.
Η αιτία της αύξησης του βάρους σε υποθυρεοειδικά άτομα είναι επίσης περίπλοκη, και δε σχετίζεται πάντα με την υπερβολική συσσώρευση λίπους.
Ακόμα και αν εμφανίζεται αύξηση του αριθμού της ζυγαριάς, αυτή τις περισσότερες φορές δεν συνεπάγεται αύξηση του λιπώδους ιστού.
Υπάρχει εξήγηση για το φαινόμενο αυτό.Το μεγαλύτερο μέρος του επιπλέον βάρους που τυχόν αποκτήθηκε σε κατάσταση υποθυρεοειδισμού, οφείλεται σε υπερβολική κατακράτηση νερού και αλατιού.
Η πιο συχνή αύξηση βάρους που παρατηρείται στις συνθήκες αυτές, έχει εύρος 3-5 κιλά.
Τέλος, αν η αύξηση βάρους είναι το μόνο σύμπτωμα του υποθυρεοειδισμού που έχετε εντοπίσει, είναι πιθανό ότι τα “παραπανίσια κιλά” δεν οφείλονται αποκλειστικά στο θυρεοειδή.
Από την άλλη, ένας ανεπαρκώς θεραπευμένος υποθυρεοειδισμός μπορεί να δυσχεραίνει την προσπάθεια απώλειας βάρους.
Συμπερασματικά:
Η μειωμένη παραγωγή ορμονών του θυρεοειδούς αδένα είναι ικανή να μειώσει το μεταβολικό ρυθμό. Προσοχή! Δεν είναι ο αποκλειστικός παράγοντας που επηρεάζει τον μεταβολισμό, γι αυτό και δεν είμαστε σε θέση να ορίσουμε το πως και σε ποιο βαθμό αυτό πραγματοποιείται. Η πιο συχνή αύξηση που παρατηρείται είναι 3-5 κιλά, τα οποία αν αποτελούν μοναδικό σύμπτωμα είναι πιθάνο να μη συνδέονται με διαταραχή της λειτουργίας του θυρεοειδούς αδένα. Αυτό δεν αναιρεί το γεγονός ότι ο αρρύθμιστος θυρεοειδής αποτελεί εμπόδιο στην ρύθμιση του σωματικού βάρους.
