H υπογονιμότητα είναι μια κατάσταση με την οποία ερχόμαστε αντιμέτωποι ολοένα και πιο συχνά τα τελευταία χρόνια. Φαίνεται να επηρεάζει το 9% των γυναικών που βρίσκονται σε αναπαραγωγική ηλικία, ενώ δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που αφορά και τους άντρες. Είναι αδύνατο τα ζευγάρια να μπορούν να ελέγξουν όλες τις αιτίες (ιατρικό ιστορικό, κληρονομικοί παράγοντες, άγχος) που προκαλούν υπογονιμότητα. Μπορούν, παρόλα αυτά, να βελτιώσουν τις διατροφικές τους συνήθειες, αφού αποδεικνύεται από πλήθος μελετών ότι η σωστή διατροφή και ένα υγιές βάρος μπορεί να έχουν σημαντικό αντίκτυπο στην ικανότητα σύλληψης. Πώς; Διάβασε παρακάτω!
Διατροφή το διάστημα πριν τη σύλληψη
Ναι, άκουσες σωστά! Υπάρχει κατάλληλη διατροφή που μπορείς ν΄ακολουθήσεις κατά τη διάρκεια των προσπαθειών σου. Σε γενικό πλαίσιο ένα υγιές σταθερό βάρος καθώς και η υιοθέτηση υγιεινών συνηθειών είναι μια σωστή τακτική για γυναίκες και άνδρες.
Πιο συγκεκριμένα:
Αν είσαι γυναίκα συνίσταται
- η χορήγηση επιπλέον φολλικού οξέος
- έλεγχος επιπέδων της βιταμίνης B12
- αύξηση κατανάλωσης Ω3 λιπαρών οξέων
Η χορήγηση φολλικού οξέος είναι γνωστό ότι μειώνει τον κίνδυνο νευρολογικών προβλημάτων στο αναπτυσσόμενο έμβρυο, οπότε καλό θα είναι μια εγκυμοσύνη να σε βρει με γεμάτες αποθήκες. Τα Ω3 λιπαρά οξέα λειτουργούν αποτελεσματικά έναντι των φλεγμονών και εξασφαλίζουν σε μετέπειτα στάδια ανάπτυξης του εμβρύου τη σωστή ανάπτυξη του εγκεφάλου. Τέλος η επάρκεια της βιταμίνης Β12 στο σώμα σου διευκολύνει τη σύνθεση του DNA και των ερυθρών αιμοσφαιρίων. Οποιαδήποτε έλλειψη ενός απο τα παραπάνω ή και όλων μαζί αυξάνει αυτόματα την πιθανότητα υπογονιμότητας.
Αν είσαι άντρας συνίσταται
- Η διατήρηση ενός υγιούς σωματικού βάρους
- Ποικιλία στο καθημερινό διαιτολόγιο
Οι άντρες θα πρέπει να προσπαθούν να διατηρήσουν ένα σταθερό βάρος, καθώς η παχυσαρκία πολύ συχνά επηρεάζει τα επίπεδα ορμονών. Επιπλέον, ο χαμηλός αριθμός σπερματοζωαρίων καθώς και η μειωμένη κινητικότητα αυτών είναι κοινά σε άνδρες υπέρβαρους ή παχύσαρκους. Ένα ισορροπημένο διαιτολόγιο με έμφαση σε φρούτα και λαχανικά είναι ικανό να βοηθήσει την ποιότητα σπέρματος. Xάρη στις βιταμίνες, τα μέταλλα, τα ιχνοστοιχεία και τα αντιοξειδωτικά που αυτά περιέχουν, δημιουργείται ισχυρό σπέρμα.
Βάρος και γονιμότητα
Αύξησε τις πιθανότητες να μείνεις έγκυος επιτυγχάνοντας και διατηρώντας ένα υγιές βάρος. Το ακραίο βάρος μπορεί να αλλάξει τα επίπεδα ορμονών και να μεταθέσει την ωορρηξία εκτός προγράμματος. Για τις γυναίκες που θεωρούνται υπέρβαρες ή παχύσαρκες, με δείκτη μάζας σώματος (ΔΜΣ) ίσο ή μεγαλύτερο από 25, η απώλεια βάρους μπορεί να βελτιώσει τη γονιμότητα. Από την άλλη πλευρά, οι γυναίκες που ταξινομούνται ως ελιποβαρείς, με ΔΜΣ κάτω από 18,5 (18,5 έως 24,9 σημαίνει φυσιολογικό βάρος), μπορεί να εμφανίσουν ακανόνιστους εμμηνορροϊκούς κύκλους ή να σταματήσουν εντελώς την ωορρηξία. Όσοι συμμετέχουν τακτικά σε άσκηση υψηλής έντασης (όπως γυμναστική ή χορός, έχουν διατροφική διαταραχή ή ακολουθούν περιορισμένες δίαιτες) συχνά διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο.
Απόφυγε τις δίαιτες που είναι στη «μόδα», οι οποίες μπορεί να στερήσουν το σώμα σου από τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται για την εγκυμοσύνη και βρες ένα υγιεινό πρόγραμμα διατροφής που λειτουργεί για εσένα.
Παράγοντες υπογονιμότητας
Υπάρχουν διάφοροι παράγοντες που σχετίζονται με την υπογονιμότητα όπως η προχωρημένη ηλικία, η παρουσία δομικών αλλοιώσεων στο αναπαραγωγικό σύστημα, η μόλυνση του περιβάλλοντος και ο τρόπος ζωής. Σε σχέση με τη διατροφή, υπογραμμίζεται ότι η υψηλή κατανάλωση
- κορεσμένων λιπαρών
- τρανς λιπαρών
- πρωτεΐνών ζωικής προέλευσης
θα μπορούσε να έχει επιζήμια επίδραση στη γονιμότητα.
Αντίθετα η πρόσληψη
- σύνθετων υδατανθράκων (δημητριακά ολικής άλεσης)
- φυτικών ινών (φρέσκα φρούτα και λαχανικά)
- μονοακόρεστων λιπαρών (αβοκάντο, ελαιόλαδο)
- Ω3 λιπαρών (σαρδέλα, σολομό)
φαίνεται να επιδρά ευεργετικά.
Θεωρείται επίσης αναγκαίο να χορηγείται επαρκής ποσότητα φυλλικού οξέος, Β12, βιταμίνης C, A, E, D, σιδήρου, ψευδαργύρου, σεληνίου και ιωδίου προκειμένου να γίνει πρόληψη των βλαβών στη γονιμότητα.
Δυστυχώς δεν υπάρχουν επαρκή δεδομένα σχετικά με τις ακριβείς ποσότητες των θρεπτικών συστατικών που απαιτούνται για να διασφαλιστεί η γονιμότητα. Θα πρέπει ν΄αξιολογούνται οι ιδιαίτερες ανάγκες του κάθε ατόμου μέσω βιοχημικών εξετάσεων και να συνεκτιμώνται και άλλοι παράγοντες όπως ο τρόπος ζωής. Για να είσαι ασφαλής απεύθυνσου σε έναν κατάλληλα καταρτισμένο διαιτολόγο-διατροφολόγο.
Συμπέρασμα: Η διατροφική προσέγγιση θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψιν στα πλαίσια της πρόληψης και της θεραπεία της υπογονιμότητας σε γυναίκες και άντρες, δεδομένης της σημασίας της στην αναπαραγωγή.
Πηγές:
-
González-Rodríguez LG, López-Sobaler AM, Perea Sánchez JM, Ortega RM. Nutrición y fertilidad [Nutrition and fertility]. Nutr Hosp. 2018 Sep 7;35(Spec No6):7-10. Spanish. doi: 10.20960/nh.2279. PMID: 30351153.
- https://www.health.harvard.edu/blog/fertility-and-diet-is-there-a-connection-2018053113949
